علیرضا قزوه: فارسی در روسیه جدی گرفته می شود؟| رئیس جمهور هند فارسی حرف زد
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۵۱۰۷
همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: علیرضا قزوه از شاعران سرآمد حوزه هنری است که همراه با انقلاب اسلامی، شعر و جهانش شناخته شد. خودش را بیش از هر شاعری دلبسته به این آب و خاک می داند و شاعری متعهد با عقیدهای راسخ قلمداد می شود. هر سال در نیمه رمضان به دیدار رهبر انقلاب می رود تا در گرماگرم مجلس حضور به هم رساند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در فضای آشفتهای که غم نان کمتر اجازه می‌دهد که کسی سراغ کتاب و مجموعه شعر برود، از آخرین کتاب شما با عنوان «شام اَوَر» در همان مجلس رونمایی هم استقبال خوبی شد. اشخاصی مانند یوسفعلی میرشکاک، محمود اکرامی فر و عبدالجبار کاکایی به این مراسم دعوت شدند. چه سنخیتی بین این کتاب و «صبح بنارس» است؟ آیا این کتاب ادامه همان سبک سرایش شما در «صبح بنارس» است؟
مجموعه شعر «شام اَوَر» بیشتر شامل شعرهایی می شود که در سال های 1391 به بعد سروده شده است. اگر بخواهم به شکل رساتر بگویم، سروده های 10 سال اخیر مرا دربرمی گیرد.
همه قطعاتش، شعرهایی است که در این 10 سال سروده اید؟
در 10 سال اخیر من دو سلسله یا دو نوع شعر سروده ام. یکی در کتاب «صبح بنارس» منتشر شده که انتشارات شهرستان ادب چند سال پیش آن را به چاپ رساند و دومین مجموعه هم شامل 65 غزل می شد که همه شان را در کتاب اخیرم یعنی «شام اور» منتشر کرده ام.
چرا عنوانهای کتابتان قدری عجیب و غریب است؟
این دو، نام دو شهر در هندوستان است. صبح بنارس و شام اور در شبه قاره هند بسیار معروف اند. از این جهت که صبح های زیبا و شب های زیبایی را می توان آنجا تجربه کرد. صبح بنارس و شام اور واقعاً دیدنی و زیباست. مردم آن سامان به زیبایی شب اور و زیبایی صبح بنارس اهمیت می دهند و بر آن واقف اند.
این شعرها به دلیل اینکه بیشتر در هندوستان سروده شده، ادای احترامی نسبت به فضایی که در آنجا زندگی کرده ام. در واقع این دو نام عجیب مجموعه اشعارم که گفتید، برگرفته از نام این دو خطه در هندوستان است.
در هند بیشتر بنارس بودید یا اور؟
واقعیتش این است که وقتی در هندوستان سکونت داشتم، اغلب وقتم را در شهر دهلی نو می گذراندم. اما بسیاری مواقع سفرهایی به «لکنو» که مرکز اور است، داشتم. همچنین شهرهایی مانند بنارس و کشمیر را هم دوست می داشتم. این شعرها محصول آن کشور بود. یعنی در آن اقلیم سروده شده. شعرها هم فضاهای مختلفی دارد. 65 غزل با محتواهای مختلف.
این محتوا شامل چه مضامینی میشوند؟
مثلاً شعرهای رمضانیه هم در این مجموعه دیده می شود. حتی در این مجموعه شعرهایی برای افغانستان سروده شده است. شعرهایی هم برای چند تن از دوستانی که در دوران شیوع ویروس کرونا درگذشتند، در این کتاب به چشم می خورد. همچنین اخوانیه هایی هم در این مجموعه دیده می شود. به طور مثال اخوانی های برای حسین آهی در کتاب آمده. همچنین سروده هایی برای افشین یداللهی، شاعر و ترانه سرا که سال ها برای سریال های مختلف تلویزیون ترانه می ساخت، در کتابم هست. همچنین شعری برای علیرضا راغب سروده ام.
شعرهای اجتماعی یا عاشقانه هم در این مجموعه وجود دارد؟
اتفاقاً شعرهای عرفانی هم در کتاب هست. شعرهایی که مباحث اجتماعی را مطرح می کند، جا به جا به چشم می خورد. این محتواها در شعرها پررنگ است. شعرهای اعتراض هم در این مجموعه وجود دارد و فضاهای متفاوتی را با انتخاب 65 غزل برگزیده ام که در کتاب چاپ شده. این کتاب هم از سوی انتشارات شاعران پارسی زبان راهی بازار کتاب شده است.
به هندوستان و سرزمینی که زیبایی های متعددی در آن وجود دارد اشاره کردید، کشوری که تنها یکی از عادی ترین مکان هایش، «تاج محل» است. کاری برای ترجمه این شعرها در شبه قاره انجام داده اید؟
ترجمه های آثار من بیشتر از شعرهای سپیدم انجام گرفته است. ترجیح می دهم که مجموعه غزلیاتم را در ایران منتشر کنم. البته در هندوستان هم مجموعه ای داشتهام با عنوان «انگشتری سوم خاتم» که در هندوستان منتشر شد. در کشورهای دیگر هر چه از من منتشر شده، ترجمه شعرهای سپید مرا در بر گرفته است. به عنوان مثال مجموعه شعر سپیدم بارها ترجمه شد. مجموعه «سوره انگور» در تاجیکستان به خط سیریلیک انتشار یافت اما در کشور لبنان برای نخستین بار شعرهای سپیدم به قلم موسی بیدج با عنوان «قصاید به توقیت بیروت»(شعرهایی به وقت بیروت) به چاپ رسید.
در کشورهای دیگری هم ترجمه های فارسی کتاب هایتان به مخاطبان رسیده است؟
در مسکو هم به روسی بگردانده شده.
آنها هم طبعاً شعرهای سپید شما را دربرمیگیرد؟
بله، آنها هم شعرهای سپیدم بودند که در مسکو راهی کتابفروشی ها شده اند. در دهلی نو دو کتابم یکی به زبان اردو منتشر شد که مجموعه شعرهای سپیدم را در برمی گرفت و دیگری مجموعه شعر «مرگ مهربان» به دست علاقه مندان به ادبیات و شعر پارسی رسید.
آیا کاری از شما به انگلیسی ترجمه شده است؟
بله، اتفاقاً یک کتابم هم به انگلیسی در لندن چاپ شده است. به شکل پراکنده هم به شکل دست جمعی به بسیاری از کشورها رفته و به زبان های مختلف، اشعار مختلفی از من در کشورهای دیگر ترجمه شده و از آن سوی آب ها سر درآورده.
تأثیرگذاری فرهنگ فارسی، خراسان بزرگ و ماوراء النهر را دربرمی گیرد که امروز شامل کشورهای متعددی است. حتی ازبکستان هم فارسی زبان دارد. در این کشورها که تحت تأثیر فرهنگ فارسی اند، چگونه از شعر شما و شعر ایرانیان استقبال می شود. آیا استقبال در این کشورها مانند زمان حافظ بوده که حضرت لسان الغیب می گوید «شکر شکن شوند همه طوطیان هند/ زین قند فارسی که به بنگاله می رود»؟
من بیشتر در کشور تاجیکستان کارهای فرهنگی انجام داده ام. از سال 1998 تا 2000 میلادی در تاجیکستان بودم و آنجا با شاعران، روشنفکران و نویسندگان تاجیک از نزدیک حشر و نشر داشته ام و با آنها به طور مستقیم کار کرده ام. فرهنگ تاجیکستان را کاملاً می شناسم. در کشوری مانند افغانستان هم به هر حال تلاشه ایی کرده ام و با شاعرانشان هم مراودات نزدیک داشته ام. با کشور پاکستان و هندوستان هم، چنانچه پرسیدید باید بگویم به ویژه در هندوستان 8 سال در کنار شاعرانش زندگی کرده ام. شاید باور نکنید، اما بسیاری از شاعران فارسی زبانی که در هندوستان سکونت دارند و شعر فارسی می گویند، کسانی اند که از انجمن ادبی بیدل ما بیرون آمده اند و به نوعی می توان گفت که در انجمن ادبی بیدل رشد یافته اند. این انجمن را ما راه اندازی کردیم. انجمن بیدل بیشتر از هر کس مرهون تلاش های زنده یاد کوروش صفوی است. در واقع او بود که پیشنهاد برگزاری این انجمن را به من داد. او گفت که این انجمن را برپا کن و جلسات شعر را بگذار و سعی داشته باش که بچه های جوان دانشگاه های هند را جذب کنی. این پیشنهاد، پیشنهاد بسیار سازنده و راهگشایی بود و من این کار را تا به امروز ادامه داده ام.
در حال حاضر این انجمن چه خروجی ای داشته؟
در حال حاضر 15 شاعر قدر اول جوان در هندوستان داریم که شعر فارسی می سرایند.
این جوانان چقدر متون کلاسیک فارسی را ارج مینهند؟
می دانید که هندوستان کشوری است که حتی بیشتر از ایران، نسخ خطی فارسی دارد. تعداد این نسخ خطی به شکل قابل توجهی از کشورمان بیشتر است. بنابراین باید هم به متون کلاسیک توجه کنند. از این حیث هم که شده برای مردمان هند، زبان فارسی اهمیت دارد. اخیراً هم دیده ایم در سفر اخیر رئیس جمهوری ایران، برای عضویت در پیمان همکاری و اقتصادی کشورهای عضو بریکس، آقای مودی(رئیس جمهور هند) به زبان فارسی متنی منتشر کرد و این مهم اهمیت دادن به زبان فارسی است که بین هندی ها رواج یافته و برای ما هم قابل ستایش است.
شاعران جوان هند چقدر متون کلاسیک فارسی را خوانده اند و چقدر با این متون احساس قرابت می کنند؟
متن فارسی در دانشگاه های هند و برای کسانی که با زبان فارسی سر و کار دارند، رایج است. دانشگاهیان با متن قدیم فارسی ارتباط تنگاتنگی دارند اما اگر منظورتان این است که آن شاعران هندی که شعر به هندی یا سانسکریت یا زبان اردو می گویند، باید عنوان کنم که شاید آنها ارتباط کمتری با متون کهن فارسی داشته باشند. اما کسانی که با زبان فارسی ارتباط دارند، با نثر شکوهمند فارسی آشنایی عمیق و پیوندی ناگسستنی دارند.
به موسی بیدج اشاره کردید که می دانم در ایران هم مترجم عربی است. معمولاً برای ترجمه پیشنهاد می شود که زبان مقصد، زبان مادری مترجم باشد. آیا به این شکل بیشتر و بهتر نتیجه نمی گیریم تا اینکه مترجمی از ایران کتاب شاعر و نویسنده ایرانی را برای خارجی ها ترجمه کند؟
خب، آقای موسی بیدج اساساً کُرد است. موسی بیدج کاملاً کُرد عراقی است. زبان او عربی و کُردی است و بیشتر هم عربی. به تعبیر رساتر باید بگویم که زبان نخست موسی عربی محسوب می‌شود. گاهی اوقات شعرهایی از من ترجمه کرده که حتی از اصل آن شعر هم در وزن و آهنگ و قوافی عربی زیباتر از آب درآمده است. بیدج همانطور که شما و اهل ادبیات میدانند، تسلط عمیقی به شعر فارسی و عربی دارد و خودش هم شاعر است.
گفتید مجموعه ای هم از شما به روسی ترجمه شده. چه کسی آن را به زبان روسی برگردانده است؟
آن مجموعه را خانم «آنا برزینا» استاد دانشگاه مسکو به روسی برگردانده است. آن مترجمی هم که در لندن به زبان انگلیسی برگردانده است، آقای صدرالدین صفوی است. دکتر محسن کریمی راهجردی هم در هند کتاب دیگری از من ترجمه و چاپ و منتشر کرد.
از نحوه تدریس یا اهمیت داشتن زبان فارسی در روسیه اطلاعی دارید؟
روسیه جزو کشورهایی است که زبان روسی در آنجا رشد چشمگیری داشته. اخیراً دو شاعر فارسی در مسکو دیده ام که روسی اند اما به فارسی شعر می سرایند. مجموعه این عوامل، اتفاقات خوبی را برای فرهنگ و زبان فارسی رقم زده است. یکی همین خانمی است که کتاب مرا به روسی برگردانده است و دیگری هم باز یک استاد دانشگاه است.
قطعه شعری از مجموعه «شام اَوَر»
اول سلام و بعد سلام و سپس سلام
اول سلام و بعد سلام و سپس سلام
با هر نَفَس ارادت و با هر نفس سلام
باید سلام کرد و جواب سلام شد
بر هرکسی که هست از این هیچ‌کس سلام
فرقی نمی‌کند که کجایی است لهجه‌ات
اَترک سلام، کَرخه سلام و اَرس سلام
ظهر بلوچ، نیمه شب کُرد و ترکمن
صبح خلیج فارس، غروب طبس سلام
بازارگان درد ! اگر می‌روی به هند
از ما به طوطیان رها از قفس سلام
«دیشب به کوی میکده راهم عسس ببست»
گفتم به جام و باده و مست و عسس سلام
معنای عشق غیر سلام و علیک نیست
وقتی سلام رکن نماز است، پس سلام
قبل از سلام جام تشهد گرفته‌ایم
ما کشتگان مسلخ عشقیم، والسلام
کد خبر 784034 برچسب‌ها شعر و شاعر هند روسیه ایران و روسیه ایران و هندمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: شعر و شاعر هند روسیه ایران و روسیه ایران و هند هم در این مجموعه زبان فارسی مجموعه شعر موسی بیدج سروده شده شام ا و ر منتشر شد ترجمه شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۵۱۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بلومبرگ: تیم اقتصادی ترامپ به دنبال مقابله با کشورهایی است که دلارزدایی می‌کنند
شبکه خبری «بلومبرگ» گزارش داد، دستیاران اقتصادی دونالد ترامپ به دنبال گزینه‌هایی برای جلوگیری از دور شدن کشورها از دلار هستند زیرا آمریکا با چالش فزاینده‌ای از سوی بازارهای نوظهور، از جمله کشورهای بریکس مواجه است.
به گزارش ایسنا، «دونالد ترامپ» نامزد جمهوری‌خواهان آمریکا برای انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر و تیمش، در حال بحث در مورد اعمال جریمه‌هایی علیه متحدان و مخالفانی هستند که به دنبال دور کردن تجارت خود از دلار آمریکا به ارزهای دیگر هستند. این رسانه به نقل از افراد آشنا گزارش داد، این گزینه‌ها می‌تواند شامل کنترل صادرات، جریمه‌های دستکاری ارز و تعرفه باشد.
گرایش جهانی به استفاده از ارزهای ملی در تجارت به جای دلار، پس از قطع ارتباط روسیه از سیستم مالی غرب و مسدود شدن ذخایر خارجی آن در سال ۲۰۲۲ به‌عنوان بخشی از تحریم‌های مرتبط با اوکراین، شتاب قابل توجهی پیدا کرد.
کارشناسان مالی هشدار داده‌اند که لایحه‌ای با مقرراتی که به آمریکا اجازه مصادره دارایی‌های مسدود شده روسیه را می‌دهد، که بایدن روز چهارشنبه آن را امضا کرد، می‌تواند باعث دلارزدایی شود. قانون موسوم به REPO، که در بسته کمک نظامی ۶۱ میلیارد دلاری به کی‌یف گنجانده شده بود، به رئیس‌جمهور ایالات متحده اجازه می‌دهد تا دارایی‌های دولتی روسیه را که در بانک‌های آمریکایی نگهداری می‌شود، مصادره کند.
به گزارش بلومبرگ، ترامپ خطاب به جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داده که «شما دلار را به‌عنوان استاندارد از دست خواهید داد. این مانند شکست خوردن در بزرگ‌ترین جنگی است که تا به حال باخته‌ایم.» به گزارش این رسانه، مشاوران اقتصادی ترامپ و تیم مبارزات انتخاباتی او به طور خاص محدود کردن تلاش‌های دلارزدایی توسط کشورهای بریکس را در نظر گرفته‌اند.
این گروه که اخیرا گسترش یافته و اکنون شامل برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، اتیوپی، ایران، مصر است، استفاده از ارزهای ملی را در تجارت متقابل تقویت می‌کند. بریکس حتی از احتمال معرفی ارز تک نرخی جدید در سال‌های آینده خبر داده است.
به گزارش راشا تودی، ترامپ بارها گفته است که می‌خواهد دلار ارز ذخیره جهانی باقی بماند.
رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در ماه مارس به سی‌ان‌بی‌سی گفت: «از زمانی که کشورها به دلار بها نمی‌دهند، متنفرم. من به کشورها اجازه نمی‌دهم دلار را دور بزنند، زیرا زمانی که ما این استاندارد را از دست بدهیم، مانند از دست دادن یک جنگ انقلابی خواهد بود.»
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است